Nhựa dùng một lần là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Theo ước tính của Liên Hiệp Quốc, mỗi năm có khoảng 300 triệu tấn nhựa được sản xuất trên toàn thế giới. Trong đó khoảng 50% là nhựa dùng một lần. Những sản phẩm nhựa dùng một lần như túi nilon, ống hút, ly, dĩa, dao, nĩa… thường chỉ được sử dụng trong vài phút hoặc vài giờ nhưng lại có thể tồn tại trong môi trường hàng trăm năm. Những sản phẩm này không chỉ gây hại cho động vật hoang dã, sinh vật biển mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe con người khi tiêu thụ các hóa chất độc hại từ nhựa. Vì vậy, giảm rác thải nhựa là một trong những hành động cấp thiết để bảo vệ môi trường và cuộc sống bền vững.
Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách giảm rác thải nhựa hiệu quả và an toàn. Trong bài viết này, Nàng Thơm sẽ chia sẻ với bạn một số cách từ chối nhựa dùng một lần và thay thế chúng bằng những sản phẩm thân thiện môi trường.
Bối cảnh nước ta hiện nay – nhận thức người dân còn thấp
Tại một hội thảo trực tuyến về kết quả nghiên cứu về hành vi sử dụng nhựa một lần do Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam phối hợp với một số đơn vị liên quan tổ chức vào ngày 23/7, TS. Nguyễn Thị Minh Phương từ Viện Xã hội học – Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam đã chia sẻ: Mặc dù nhận thức về ô nhiễm nhựa trong môi trường sống đang tăng lên trong cộng đồng nhưng vẫn còn nhiều hạn chế trong việc thay đổi hành vi tiêu dùng nhựa.
Kết quả khảo sát được thực hiện tại 9 tỉnh/thành phố vào tháng 11/2020 bởi Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới tại Việt Nam đã cho thấy: chỉ có 5,1% người được hỏi không sử dụng bất kỳ sản phẩm nhựa một lần nào. Trong khi 94,9% đã sử dụng ít nhất một sản phẩm, trong đó có 38,3% sử dụng từ 3 sản phẩm trở lên.
Trong số các sản phẩm nhựa một lần, túi nilon được sử dụng phổ biến nhất với mức độ trung bình là 3,5 chiếc/người/ngày, tiếp theo là chai nhựa (trung bình 1 chai/người/ngày), ống hút (trung bình 0,7 chiếc/người/ngày), hộp xốp (trung bình 0,6 chiếc/người/ngày). Các khu vực đô thị sử dụng túi nilon nhiều hơn so với khu vực nông thôn, với tỷ lệ tương ứng là 3,8/túi/người/ngày và 3,2 túi/người/ngày. Đáng chú ý, hơn 70% người dùng đã vứt bỏ sản phẩm sau một lần sử dụng đầu tiên trong khi một số chai nhựa, hộp nhựa và dao nhựa được nhiều người giữ lại để tái sử dụng hoặc bán lại.
Nghiên cứu quốc tế cũng chỉ ra rằng, Việt Nam là một trong những quốc gia có lượng rác thải nhựa lớn nhất thế giới, đứng thứ 4 trong số 20 quốc gia dẫn đầu với lượng từ 0,3 đến 0,8 triệu tấn/năm. Nguyên nhân chính của vấn đề này là do cách thức sản xuất hàng hóa, cách thức quản lý, khả năng xử lý rác nhựa và ý thức của người dân cũng như các doanh nghiệp.
Cách từ chối nhựa dùng một lần
– Mang theo các loại túi vải, túi giấy khi đi mua sắm. Hãy hạn chế nhận túi nilon từ các cửa hàng hoặc siêu thị. Nếu có thể, hãy chọn các sản phẩm có bao bì tái chế hoặc không có bao bì.
– Sử dụng bình nước hoặc ly cốc cá nhân khi đi ra ngoài. Không sử dụng ly nhựa, ống hút nhựa hoặc nắp ly nhựa khi uống nước hoặc đồ uống. Nếu có thể, hãy yêu cầu các quán cà phê hoặc trà sữa sử dụng ly giấy hoặc ly thủy tinh.
– Sử dụng đĩa, dao, nĩa bằng gỗ, tre, sứ hay kim loại khi ăn uống. Không sử dụng đĩa, dao, nĩa bằng nhựa khi đi ăn tiệm hoặc mang về. Bạn nên mang theo bộ dụng cụ ăn uống cá nhân.
– Sử dụng khăn giấy, khăn vải để lau tay, lau miệng. Hãy từ chối sử dụng khăn ướt có chứa chất liệu nhựa hoặc các loại khăn khó phân hủy.
– Sử dụng bàn chải đánh răng bằng tre hoặc gỗ. Nếu có thể, Nàng Thơm khuyến khích bạn hãy chọn các loại kem đánh răng không chứa hạt nhựa.
Các sản phẩm thân thiện môi trường thay thế nhựa dùng một lần
– Túi vải, túi giấy: Là loại túi có thể tái sử dụng nhiều lần, dễ phân hủy và không gây ô nhiễm môi trường. Bạn có thể mua sẵn hoặc tự may túi vải theo ý thích. Bạn cũng có thể sử dụng túi giấy để đựng các sản phẩm khô hoặc nhẹ.
– Bình nước hay ly cốc cá nhân: Các loại bình nước hoặc ly cốc bằng thép không gỉ, thủy tinh, gốm sứ hoặc tre,… Mang theo khi đi ra ngoài để uống nước hoặc đựng đồ uống.
– Đĩa, dao, nĩa bằng gỗ, tre, sứ, kim loại: Các loại đĩa, dao, nĩa có thể tái sử dụng nhiều lần, dễ vệ sinh và không gây hại cho sức khỏe.
– Khăn giấy hoặc khăn vải: Khăn giấy, khăn vải có thể lau tay hoặc lau miệng một cách sạch sẽ và tiện lợi. Khăn giấy có thể phân hủy dễ dàng sau khi sử dụng, còn khăn vải thì có thể tái sử dụng nhiều lần.
– Các loại bàn chải đánh răng bằng tre hoặc gỗ,…
Xem thêm: Những Lợi Ích Bất Ngờ của Việc Trồng Cây Trong Nhà
Bằng việc dành chút thời gian và công sức để thay đổi thói quen sử dụng đồ nhựa trong gia đình, bạn đã đóng góp vào việc giảm rác thải nhựa và làm cho trái đất trở nên xanh sạch hơn!
